Kwaliteiten of beperkingen? Waar ga je voor?
Einde schooljaar, spannende tijd: eindexamen gehaald? Over naar de volgende klas of niet? Waar ben ik goed in en waarin niet? En vooral: waar word je deze keer op afgerekend? Waar kijken we naar in het Nederlandse onderwijs? Zoeken we naar kwaliteiten of naar beperkingen om een leerling te meten....
Ik zie vooral het laatste. We zijn zo gewend geraakt aan meten van vaardigheden en kennis, we hebben voor alles een meetlat. Met al die meetlatten kijken we niet naar wat iemand goed kan, vooral naar wat hij of zij (nog) niet kan. Daar moet dan zogenaamd "aan gewerkt" worden en vervolgens laten we dat waar hij goed in is, helemaal links liggen.
Is dat niet vreemd? Wat maakt dat wij liever kijken naar wat iemand niet kan, dan naar wat hij wel kan? Waar hebben we bevestiging van lager presteren voor nodig? Waarom maken we geen feestje van alles waar iemand wel goed in is?
Iedereen heeft zo zijn eigen specialiteiten. Ik zeg: ga dat volop waarderen! Geef een compliment voor iemands deskundig- of vaardigheid, laat eens voelen dat je hem of haar waardeert om dat waar hij goed in is en wijs niet steeds op wat hij (nog) niet kan.
Het is zoveel krachtiger vanuit een positieve benadering ook de vaardigheden die minder ontwikkelt zijn mee te nemen naar een hoger niveau. Als je ontwikkeling van die extra vaardigheden nodig hebt, want is het altijd nodig alle vaardigheden van iedereen op eenzelfde niveau te ontwikkelen? Mogen mensen verschillen? Mag je ook focussen op dat waar je goed in bent, waar je plezier in hebt?
Te veel kinderen krijgen te horen dat zij "niet goed genoeg" zijn voor een bepaald niveau. Vaak omdat zij in 1 of 2 vakken lager presteren dan jaargenoten, terwijl alle andere vakken wel ruim voldoende staan. In alle "meet-gekte" is Nederlands onderwijs doorgeslagen: het rendement van de school is belangrijker dan de ontwikkeling van het kind. Past jouw prestatie niet door de voorgefabriceerde mal, dan pas je niet in het systeem en moet je, met alles wat je wel beheerst, maar uit het systeem......
Gek hè, dat kinderen ongemotiveerd raken? Niet uitgedaagd worden op school en geen zin meer hebben aan leren?
Wanneer wordt het kind met zijn kwaliteiten weer het middelpunt van het onderwijs?
